ORIGINAL ARTICLE
LYME DISEASE AS FARMERS’ OCCUPATIONAL DISEASE. THE EVALUATION OF AN INCREASE IN MORBIDITY RATE TENDENCY BETWEEN 2000 AND 2019
More details
Hide details
1
NZOZ, BIO MEDICA Ewa Giza
Centrum Profilaktyki i Promocji Zdrowia, Polska
2
Uczelnia Państwowa, Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II
Submission date: 2022-10-25
Final revision date: 2023-01-23
Acceptance date: 2023-01-23
Online publication date: 2023-03-29
Publication date: 2023-03-29
Corresponding author
Ewa Giza
NZOZ, BIO MEDICA Ewa Giza
Centrum Profilaktyki i Promocji Zdrowia, Łęg, 22, 34-122, Wieprz, Polska
Economic and Regional Studies 2023;16(1):99-117
KEYWORDS
JEL CLASSIFICATION CODES
TOPICS
ABSTRACT
Subject and purpose of work: The aim of this paper is to make an analysis and evaluation of Lyme disease incidence, understood as a diagnosed farmers’ occupational disease. Materials and methods: The analysis and an evaluation were made based on materials, data and
information originating, among other things, from the following: The analysis and an evaluation were made based on materials, data and information originating, among other things, from the following: The Agricultural Social Insurance Fund, the Main Sanitary Inspectorate and the National Institute of Hygiene, official legal acts published in the Journal of Laws, industry literature, as well as works and publications of researchers dealing with Lyme disease. Results: The results of this study indicate that Lyme disease is not only the main and dominant
occupational disease of farmers, but also an infectious disease having a growing trend among Polish society. Every year, an increase in cases in which Lyme disease spirochete infection was found and diagnosed, is observed. This situation is affected not only by insufficient preventive measures, difficult and ineffective diagnostics, or low awareness of Lyme disease, but also by environmental factors and climate change. Conclusions: C onsidering that the disease leads to numerous dangerous health-related
consequences, while a protective vaccine has not yet been prepared, it seems extremely important to implement preventive measures and conduct education on prevention among farmers as well as other professional groups and the entire population.
REFERENCES (31)
1.
Asch, E.S., Bujak, D.I., Weiss, M., Peterson, M.G., Weinstein, A. (1994). Lyme disease: an infectious and postinfectious syndrome. The Journal of Rheumatology, 21(3), 454-461.
2.
Błażejczyk, A., Baranowski, J. (2021). Wpływ klimatu na zmiany zachorowań i zgonów na choroby klimato- zależne w Polsce w XXI wieku. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych. (70)4, (333). Warszawa: Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika.
https://doi.org/10.36921/kos.2....
3.
Buhner, S. (2015). Healing Lyme: Natural Healing of Lyme Borreliosis and the Coinfections Chlamydia and Spotted Fever Rickettsiosis. Raven Press.
4.
Dutkiewicz, J., Górny, R.L. (2002). Biologiczne czynniki szkodliwe dla zdrowia – Klasyfikacja i kryteria oceny narażenia. Medycyna Pracy, 53, 1, 29-39.
5.
Fischer, U., Siegmund, B. (2008). Borelioza. Poradnik dla pacjentów. Wrocław: MedPharm.
6.
Godek, A. (2016). Borelioza i inne choroby przenoszone przez kleszcza. Warszawa: Borgis.
7.
Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., (red.). (2007). Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka. Bielsko-Biała: Alfa Medica Press.
8.
Najda, B. (2013). Borelioza z Lyme jako choroba zawodowa rolników, [w:] Kopczyk, J. (red.) Ubezpieczenia w rolnictwie. Materiały i studia. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, 47/2013, 79 - 92.
9.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16.05.2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Kodeks pracy, Dz. U. 2019 poz. 1040.
10.
Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 04.09.2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych, Dz. U. 2013 poz. 1367.
11.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 29.07.2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób, Dz. U. 2013 poz. 1379.
12.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23.03.2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, Dz. U. 2022 poz. 933.
13.
Pancewicz, S.A., Garlicki, A.M., Moniuszko-Malinowska, A., Zajkowska, J., Kondrusik, M., Grygorczuk, S., Czupryna, P., Dunaj, J. (2015). Diagnosis and treatment of tick-borne diseases recommendations of the Polish Society of Epidemiology and Infectious Diseases. Przegląd Epidemiologiczny, 69(2), 309-316.
14.
Healthline Media a Red Ventures Company (2021). Early Disseminated Lyme Disease. Pobrane z: https:// www.healthline.com/health/lyme-disease-early-disseminated#complications (dostęp: 17.09.2022).
17.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zestawienie chorób zawodowych w latach 2009-2013.
18.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zestawienie chorób zawodowych w latach 2013-2017.
19.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zestawienie chorób zawodowych w latach 2015-2019.
20.
Koradi, M. (2009). Antwort auf das Interview von Wolf-Dieter Storl zu meiner Kritik an seinen Heilungsversprechungen rund um Karde & Borreliose. Pobrane z:
https://phytotherapie-seminare... karde-borreliose-therapie-nach-storl beitraege-zur-debatte-4/ (data dostępu: 19.09.2022).
21.
Medonet (2022). Szczepionka przeciw boreliozie już wkrótce. Dlaczego końcowe badania robi się na Polakach?. Pobrane z :
https://www.medonet.pl/kleszcz...- boreliozie-juz-wkrotce--dlaczego-koncowe-badania-robi-sie-na-polakach-,artykul,41473378. html#nowa-szczepionka-juz-wkrotce (data dostępu: 20.09.2022).
22.
Nauka w Polsce. (2022). Od 1 stycznia do 31 maja zanotowano w Polsce 2609 przypadków boreliozy. Pobrane z:
https://naukawpolsce.pl/aktual...- 2609-przypadkow-boreliozy.html (data dostępu: 20.09.2022).
23.
Podstawka, M. (2011). Rolnicze choroby zawodowe oraz działania prewencyjne KRUS. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach Seria: Administracja i Zarządzanie, 91, 9-18.
24.
Szczepaniak, A. (2017). Borelioza. Nieujawnione dotąd informacje. Siedlce: Tudonise.
25.
Szewczyk, H. (2010). Prawne pojęcie rolniczej choroby zawodowej, [w:] Budzinowski, R. (red.) Przegląd prawa rolnego, 2(7), 211-226.
26.
Świątkowska B., Hanke W., Szeszenia-Dąbrowska N. (2020). Choroby zawodowe w Polsce w 2019 r. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.
27.
Tarczoń, E. (2018), Borelioza – wciąż tajemnicza choroba, [w:] Bargiel, E., Kostrowiecka, A., Śrutowska, D. (red.), Prewencja i Rehabilitacja – kwartalnik, 2(52), 1-14.
28.
WHO (1959). Joint WHO/FAO Expert Committee On Zoonoses, World Health Organization Technical Report Series, 169, Genewa.
29.
WHO (2001). Vectors of disease, Weekly Epidemiological Record, Vol. 76, 151-158.
30.
Witoszko, W. (2009). Związek przyczynowy między chorobą zawodową a warunkami pracy, głos do wyroku NSA z 7 czerwca 2006 r., II OSK 388/06. Monitor Prawa Pracy, 4, 214.
31.
Wyrok WSA w Bydgoszczy z 28.05 2008 r., II SA/Bd 209/08.