Akcesja Polski do Unii Europejskiej oraz pełne stosowanie przepisów dorobku Schengen wobec Polski sprawiło, iż zmianie uległ stopień formalizacji i przenikalności polskich granic państwowych. Polsko-niemiecka granica państwowa stając się granicą wewnętrzną Unii Europejskiej zaczęła pełnić funkcje granicy łączącej. Z kolei funkcja dzieląca polsko-białoruskiej granicy państwowej uległa intensyfikacji. Jednocześnie regiony przygraniczne spostrzegane są w literaturze przedmiotu, jako obszary charakteryzujące się niskim poziomem rozwoju. W tym kontekście pojawia się pytanie, czy istnieje związek formalizacji i przenikalności granic państwowych z regionalnym poziomem rozwoju. Celem artykułu jest określenie poziomu rozwoju regionów przygranicznych LAU-1 (Local Administrative Units) woj. dolnośląskiego i podlaskiego w kontekście ich położenia wzdłuż granicy państwowej o różnym stopniu formalizacji i przenikalności. W tym celu przeprowadzono analizę literatury przedmiotu z zakresu granic państwowych oraz określono poziom rozwoju badanych obiektów z wykorzystaniem syntetycznego wskaźnika poziomu rozwoju. Badanie obejmowało wszystkie powiaty z województwa dolnośląskiego i podlaskiego. W badaniu zostały wykorzystane dane statystyczne Urzędu Statystycznego w Białymstoku i Wrocławiu za rok 2011. W badanej grupie regionów przygranicznych wskazano zarówno na regiony nisko rozwinięte, jaki i na obszary charakteryzujące się wysokim poziomem rozwoju. Z przeprowadzonej analizy wynika, że regionalny poziom rozwoju jest zjawiskiem zależnym od wielu czynników i nie należy wskazywać na bezpośredni związek poziomu rozwoju ze stopniem formalizacji i przenikalności granicy państwowej.
REFERENCJE(34)
1.
Antonowicz L. (1988), Państwa i terytoria. Studium prawnomiędzynarodowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Borawska-Kędzierska E., Strąk K. (2011), Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zarządzanie granicami, polityka wizowa, azylowa i imigracyjna. Tom XI, Część 2, Wydanie 2, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa.
Ciok S., Dołzbłasz S., Leśniak M., Raczyk A. (2008), Polska-Niemcy. Współpraca i konkurencja na pograniczu. Studia Geograficzne 81, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Gorzym-Wilkowski W. A. (2005), Region transgraniczny na tle podstawowych pojęć geograficznych – próba syntezy. Przegląd Geograficzny, 2005, Tom 77, Zeszyt 2, IGiPZ PAN, Warszawa.
Kompa K. (2009), Budowa mierników agregatowych do oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Zeszyty Naukowe SGGW Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 74: 2009, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Krok K. (2006), Współczesne spojrzenie na obszary przygraniczne w Europie. W: G. Gorzelak, K. Krok (red.), Nowe granice Unii Europejskiej - współpraca czy wykluczenie? Wydawnictwo Scholar, Warszawa, s. 47-65.
Krok K., Smętkowski M. (2006), Polish-Belarusian cross-border co-operation – reflection or discontinuity in comparison to Polish-Ukrainian trans-border region. W: K. Krok, M. Smętkowski (red.), Cross-border co-operation of Poland after EU enlargement: focus on the eastern border. Wydawnictwo Scholar, Warszawa, s. 109-132.
Malicki A. (1983), Wpływ prawa na funkcjonowanie obszaru przygranicznego. W: Problemy rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów przygranicznych. Komitet Nauk ekonomicznych PAN, Wrocław.
Pociecha J., Podolec B., Sokołowski A., Zając K. (1988), Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Poczta-Wajda A. (2010), Nowoczesne techniki analityczne w kształceniu na studiach ekonomicznych, Cześć I. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Rakowska J. (2013), Klasyfikacje obszarów – kryteria, definicje, metody delimitacji. Studium metodyczno-statystyczne. Wydawnictwo WIEŚ JUTRA, Warszawa.
Rozporządzenie (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dz.U. UE L105/1 z dnia 13.4.2006.
Rykiel Z. (1991), Rozwój regionów stykowych w teorii i w badaniach empirycznych. Prace habilitacyjne, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Ossolineum, Wrocław.
Solarz P., (2009), Euroregiony pogranicza niemiecko-francuskiego i niemiecko-polskiego w procesie integracji europejskiej. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Warszawa.
Rykiel Z., (2011), Koncepcje pogranicza i peryferii w socjologii i geografii, W: B. Jałowiecki, S. Kapralski, (red.), Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Standar A., Średzińska J. (2008), Zróżnicowanie kondycji finansowej gmin województwa wielkopolskiego. Journal of Agribusiness and Rural Developmen, 4(10) 2008, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
Stanisz A. (2006a), Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, Tom 1, Statystyki podstawowe. StatSoft, Kraków.
Stanisz A. (2006b), Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, Tom 3, Analizy wielowymiarowe. StatSoft, Kraków.
Szamrej I. (2006), Analiza rozwoju społeczno-gospodarczego prezentacja wybranych miar. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Prace Katedry Ekonometrii i Statystyki NR 17, NR 450 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.