ARTYKUŁ ORYGINALNY
PRODUKTYWNOŚĆ STRUMIENIA KAPITAŁU W TOWAROWYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE
Więcej
Ukryj
1
University of Life Sciences in Lublin / Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Data publikacji: 09-07-2018
Autor do korespondencji
Ewa Wójcik
mgr inż. Ewa Wójcik, University of Life Sciences in Lublin, Department of Economics and Management, Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland; phone/ fax: +48 81 461-05-61
Anna Nowak
dr inż. Anna Nowak, University of Life Sciences in Lublin, Department of Economics and Management,
Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland; phone/ fax: +48 81 461-05-61
Economic and Regional Studies 2015;8(2):12-21
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem opracowania jest ocena zmian produktywności całkowitej, przeciętnej i krańcowej strumienia czynnika kapitału w towarowych gospodarstwach rolnych w Polsce na przykładzie lat 2004, 2005, tj. w pierwszych latach akcesji z Unią Europejską, oraz po pięciu latach członkowstwa tj. w 2009 roku, z uwagi na to, że zapewnienie poziomu produktywności zasobów zgodne z dobrostanem ekosystemów rolniczych staje się obecnie priorytetem.
Opracowanie wykonano na podstawie jednostkowych danych empirycznych monitoringu Polskiego FADN. Do badań wykorzystano metodę funkcji produkcji typu Cobb-Douglasa. Wykorzystując zależność pomiędzy produkcją ogółem gospodarstwa rolnego SE131 a zagregowanymi czynnikami produkcji: nakłady pracy ludzkiej SE011 oraz strumień czynnika kapitału SE270 określono zróżnicowanie produktywności w badanych latach. Wykazano, że najbardziej efektywnym czynnikiem wpływającym na produkcję ogółem gospodarstw był strumień czynnika kapitału w badanych latach. Wyniki badań wskazują, że w analizowanych towarowych gospodarstwach rolnych w 2009 roku w porównaniu do 2004 i 2005, nastąpił wzrost produktywności całkowitej a spadek produktywności przeciętnej i krańcowej strumienia czynnika kapitału. W badanych latach nastąpiło obniżenie ekonomicznej efektywności wzrostu czynnika kapitału w towarowych gospodarstwach rolnych. Jest to istotne, gdyż produktywność zasobów w rolnictwie stanowi ważną przesłankę rozwoju zrównoważonego, uznawanego za najbardziej pożądany kierunek rozwoju.
Przeprowadzone analizy wskazują na potrzebę optymalnego wykorzystywania czynników produkcji, a zwłaszcza strumienia czynnika kapitału. Bardziej racjonalne decyzje w zakresie gospodarowania czynnikami produkcji przejawiają się zwiększeniem efektywności procesu produkcyjnego, czyli maksymalizacją produkcji wynikającą z właściwej alokacji czynników, co z kolei powoduje wzrost konkurencyjności gospodarstw. Szeroki zakres biogospodarki narzuca w pewnym stopniu wzorce organizacji produkcji w tym sektorze.
REFERENCJE (14)
1.
Czyżewski B. (2012), Produktywność zasobów w rolnictwie w Polsce wobec paradygmatu zrównoważonego rozwoju, Studia Ekonomiczne, nr 2/2012, s. 165-188.
2.
European Commission (2009), European Competitiveness Report 2008, Brussels, s. 7.
3.
European Commission (2012), Communication on Innovating for Sustainable Growth: A Bioeconomy for Europe, published on 29 February 2012 (EC 2012).
4.
Kołodziejczak A. (2010), Modele rolnictwa a zróżnicowanie przestrzenne sposobów gospodarowania w rolnictwie polskim, Poznań, UAM, s. 146.
5.
Niezgoda D. (1986), Ekonomika substytucji w rolnictwie, PWE, Warszawa, s. 59.
6.
Niezgoda D. (2009), Efektywność substytucji pracy ludzkiej kapitałem w wysokotowarowych gospodarstwach rolnych, Roczniki Naukowe SERiA, tom XI, z. 1, s. 314-319.
7.
Niezgoda D. (2013), Determinanty rozwoju agrobiznesu. Ujęcie ogólne, W: Nauki ekonomiczno-rolnicze w kontekście zmieniających się potrzeb gospodarki, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, s. 95-108.
8.
Studia i analizy statystyczne, Rolnictwo w 2004 roku (2005), Główny Urząd Statystyczny, Departament Rolnictwa, Warszawa, s. 23.
9.
Studia i analizy statystyczne, Rolnictwo w 2005 roku (2006), Główny Urząd Statystyczny, Departament Rolnictwa, Warszawa, s. 23.
10.
Studia i analizy statystyczne, Rolnictwo w 2009 roku (2010), Główny Urząd Statystyczny, Departament Rolnictwa, Warszawa, s. 21.
11.
Viaggi D., Mantino F., Mazzocchi M., Moro D., Stefani G.(2012), From Agricultural to Bio-based Economics? Context, State of the Art and Challenges, Bio-based and Applied Economics 1(1), s. 8 (3-11).
12.
Winiarski B. (2006), Polityka gospodarcza, WN PWN, Warszawa, s. 258.
13.
Woś A. (1994), Sytuacja ekonomiczno-produkcyjna gospodarstw chłopskich w pierwszym stadium ransformacji rynkowej, Wyd. SGH, Warszawa, s. 40-44.
14.
Wójcik E. (2005), Uwarunkowania konkurencyjności gospodarstw rolniczych W: D. Niezgoda (red.) Sposoby budowy i oceny pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa, Wydawnictwo KEiOA AR Lublin, s. 487-506.