ARTYKUŁ ORYGINALNY
WYKORZYSTANIE METODY HIERARCHICZNEJ W GRUPOWANIU KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ POD WZGLĘDEM POLITYKI ENERGETYCZNOKLIMATYCZNEJ PODEJMOWANEJ W OPARCIU O DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
Więcej
Ukryj
1
Katedra Statystyki i Polityki Społecznej,, Uniwersytet Rolniczy im Hugona Kołłątaj w Krakowie, Polska
2
Katedra Statystyki i Polityki Społecznej, Uniwersytet Rolniczy im Hugona Kołłątaj w Krakowie, Polska
Data nadesłania: 23-09-2022
Data ostatniej rewizji: 22-11-2022
Data akceptacji: 22-11-2022
Data publikacji online: 29-03-2023
Data publikacji: 29-03-2023
Autor do korespondencji
Monika Maria Zioło
Katedra Statystyki i Polityki Społecznej,, Uniwersytet Rolniczy im Hugona Kołłątaj w Krakowie, Al.. Mickiewicza 21, 31-120, Kraków, Polska
Economic and Regional Studies 2023;16(1):18-33
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Przedmiot i cel pracy: Polityka energetyczna Unii Europejskiej skupia się głównie na trzech obszarach: ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych, w sektorze energetycznym przez wzrost wykorzystania OZE, redukcji emisji szkodliwych zanieczyszczeń oraz zwiększeniu efektywności wykorzystywanej energii elektrycznej. Zrównoważone gospodarowanie energią z kolei wiąże się niewątpliwie ze zwiększonym wykorzystaniem odnawialnych źródeł
energii zapewniających bezpieczeństwo energetyczne a także dywersyfikację dostaw energii podtrzymujących i poprawiających jakość środowiska.
Celem artykułu jest zaprezentowanie zróżnicowania krajów Unii Europejskiej pod względem działań podejmowanych w zakresie polityki energetyczno-klimatycznej wynikających z dyrektyw Unii Europejskiej. Materiały i metody: Na podstawie celów polityki energetycznej zaprezentowanej w dyrektywach UE wytypowano wskaźniki opisujące działania krajów członkowskich w tym zakresie. Następnie poddano je weryfikacji merytorycznej i statystycznej, pozostawiając 6 zmiennych. Zastosowanie metody Warda pozwoliło na utworzenie grup państw podobnych ze względu na politykę energetyczno-klimatyczną. Wyniki: Na podstawie celów polityki energetycznej zaprezentowanej w dyrektywach UE wytypowano wskaźniki opisujące działania krajów członkowskich w tym zakresie. Następnie poddano je weryfikacji merytorycznej i statystycznej, pozostawiając 6 zmiennych. Wnioski: Najkorzystniejszą sytuację pod względem efektów prowadzonej polityki klimatyczno-energetycznej można zaobserwować u dotychczasowych liderów Szwecji i Finlandii a także Estonii. Kraje Europy Środkowej, w tym głównie Polskę, charakteryzuje gospodarka wysokoemisyjna, której towarzyszą niskie nakłady na nowoczesne technologie przyjazne środowisku. Objawia się to między innymi wysokim stężeniem pyłów co wpływa na złą jakość powietrza, w których to kategoriach Polska ma jedne z najgorszych wyników w całej UE.
REFERENCJE (31)
2.
Bełdowicz, A., (2021). OZE rośnie najszybciej od 22 lat, Chiny światowym liderem. klimat.rp.pl, accessed: 21.10.2021.
3.
Chalvatzis, K.,J., Ioannidis, A., (2017). Energy supply security in the EU: Benchmarking diversity and dependence of primary energy, Applied Energy, 207, s.465-476.
4.
Cichosz, P., (2000). Systemy uczące się. Warszawa: WNT.
5.
Commission Communication (COM(2018)773. A Clean Planet for all: A European strategic long-term vision for a prosperous, modern, competitive and climate neutral economy. Accessed:15.09.2022.
6.
Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych. Accessed: 22.10.2022.
7.
Decyzja Rady (UE) 2016/1841 z dnia 5 października 2016 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, EUR-Lex - 32016D1841 - PL - EUR-Lex (europa.eu). Accessed: 15.11.2022.
8.
Directive 2009/29/EC of the European Parliament and of the Council of 23 April (2009) amending Directive 2003/87/EC so as to improve and extend the greenhouse gas emission allowance trading scheme of the Community. Accessed: 22.10.2022.
9.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Accessed: 22.10.2022.
10.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla. Accessed: 22.10.2022.
11.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (europa.eu). Accessed: 22.10.2022.
12.
Elavarasan, R., M., Afridhis, S., Vijayaraghavan, R. R., Subramaniam, U., Nurunnabi, M. (2020). SWOT analysis: A framework for comprehensive evaluation of drivers and barriers for renewable energy development in significant countries. Energy Reports, 6, s.1838–1864.
https://doi.org/https:/ /doi.org/10.1016 /j.egyr. dostęp:07.09.2022.
13.
Energy Union Package -Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee, the Committee of the Regions and the European Investment Bank: A framework strategy for a resilient Energy Union with a forward-looking climate change policy, (2015), COM 80 final, European Commission.
14.
European Commission. Communication from the commission to the European parliament, the Council, the European economic and social committee and the committee of the regions. A policy framework for climate and energy in the period from 2020 to 2030.
https://eur-lex.europa.eu/lega... -content/EN/ALL/?uri= CELEX:52014DC0015. dostęp: 22.09. 2022.
15.
European Environment Agency (EEA). Share of renewable energy in gross final energy consumption.
https://ec.europa.eu/eurostat/ databrowser/ view/T2020_31/default/table dostęp: 09.09.2022.
16.
Gokgoz, F., Guvercin, M., T. (2018). Energy security and renewable energy efficiency in EU, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 96, s. 226-239.
17.
Kassambara, A., (2017). Practical Guide To Cluster Analysis in R. STHDA, Mountain View.
18.
Key figures on Europe (2021). Luxembourg, Publications Office of the European Union, p.65.
19.
Kolasa-Więcek, A., Pisz, I. (2013). Wykorzystanie metody hierarchicznej w segmentacji państw europejskich w obszarze zasobów wodnych, Gospodarka Wodna, Nr 2, s. 61-63.
20.
Komunikat komisji do parlamentu europejskiego, rady, europejskiego komitetu ekonomiczno-społecznego i komitetu regionów „Gotowi na 55”: osiągnięcie unijnego celu klimatycznego na 2030 r. w drodze do neutralności klimatycznej COM/2021/550 final
https://eur-lex.europa.eu/lega...% 3A52021DC0550 dostęp: 21.10.2022.
21.
Kyoto Protocol To The United Nations Framework Convention On Climate Change, kpeng.pdf (unfccc.int), dostęp 21.11.2022.
22.
Mahjabeen, S. Z. A., Chughtai, S., Simonetti, B. (2020). Renewable energy, institutional stability, environment and economic growth nexus of D-8 countries. Energy Strategy Reviews, 29, 100484.
https://doi.org/ https: //doi.org/ 10.1016/ j.esr.2020.100484.
23.
Nations, U. (2015). Paris agreement. In Paris: Conference of the Parties to the United Nations Framework Convention on Climate Change.
24.
Nowak, E., (2011). Zarys metod ekonometrii, Warszawa, PWN.
25.
Prawo Unii Europejskiej. Prawo materialne i polityki, (2002). red. J. Barcz, PiPG, Warszawa, s. 526.
26.
Raś, K., (2019). Zmiany w polityce klimatycznej Estonii, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, PiSM Bulletin, 167(1915), s. 2-4.
27.
The roadmap for transforming the EU into a competitive, low-carbon economy by 2050, (2022), EUR-Lex - 52011DC0112 - PL - EUR-Lex (europa.eu), dostęp: 22.10.2022.
28.
Wąs, A., Sulewski, P., Krupin, V., Popadynets, N., Malak-Rawlikowska, A., Szymańska, M., Skorokhod, I., Wysokiński, M. (2020). The Potential of Agricultural Biogas Production in Ukraine—Impact on GHG Emissions and Energy Production. Energies, 13(5755).
https://doi.org/10.3390/en1321....
29.
Wolf, T., Prawie cała energia elektryczna w Szwecji ma być z morza. Energetyka, dostęp 31.08.2022.
30.
Li, X., (2005). Diversification and localization of energy systems for sustainable development and energy security, Energy Policy, 33(17), s. 2237-2243.
31.
ZIELONA KSIĘGA Ramy polityki w zakresie klimatu i energii do roku 2030 GREEN PAPER A 2030 framework for climate and energy policies /COM/2013/0169 final, (2013), dostęp:15.09.2022.